Яңа́ ел (ингл. New Year) – күп халыклар тарафыннан Милади тәкъвиме буенча елның беренче көнендә билгеләнүче бәйрәм. Милади тәкъвимендә елның беренче көне – 1 гыйнвар – Рим императоры Юлий Цезарь тарафыннан б. э. кадәр 46 елда расланды. Күпчелек илләр яңа елны Милади тәкъвиме буенча 1 гыйнвар көнне каршылыйлар.
Төрки яңа ел Элек төрки халыклар яңа ел бәйрәмен 22 март көнне билгеләгәннәр (Нәүрүз). Хәзерге вакытта бу халыкларда яңа ел Хиҗри һәм Милади тәкъвимнәре буенча каршылана. Нәүрүз – фарс. "яңа көн", табигатьнең яңаруын аңлата.
Бәйрәм барлыкка килүе тарихы Русия һәм Татарстанда яңа ел рәсми бәйрәм һәм ял көне. XV гасырга кадәр Русиядә яңа ел 1 мартта башланган иде (Юлиан тәкъвиме). XV гасырдан башлап исә, яңа ел 1 сентябрьдә билгеләнә. 1700 елда Петр I әмере буенча, яңа елны башка Аурупа илләрендә кебек 1 гыйнвар көнне билгели башладылар. 2005 елдан башлап елның беренче өлешендә рәсми ял көннәре (башта 1-2 көн, соңарак 10 көн). |